بررسی صنعت بسته بندی در ایران

  • تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۹/۰۹
  • بازدید : ۳۱۵۳
اعتبارات‎:‎بخش بسته بندی در کشور ایران از جمله بخش هایی از صنعت و خدمات است که هیچ اداره و بخش خاصی در ‏‏دولت به طور مستقیم به امور آن نمی پردازد. از این جهت همواره نوعی جفا در حق این بخش روا می شود. در ‏‏دعوای بودجه و یا هنگام تبیین استراتژی های خاص توسعه کشور، سهم مشخصی برای بخش بسته بندی کنار ‏‏گذاشته نمی شود. اگر بودجه یا کمکی نیز برای توسعه بخش بسته بندی اختصاص یابد کسی نمی داند این بودجه را ‏‏چگونه باید توزیع یا خرج کرد. زیرا بخش بسته بندی در کشور ما پراکنده و متنوع است‏‎.‎تشکل های صنفی‎:‎
فقدان تشکل های صنفی مربوط به بسته بندی باعث غیر قابل دفاع شدن درخواست های بخش بسته بندی
است. در ‏‏واقع به دلیل نبود یک صدای رسا مانند یک انجمن یا اتحادیه صدای بخش بسته بندی آن طور که باید به گوش ‏‏مسئولان نمی رسد. در روزگاری که گوش مسئولان برای شنیدن صدای غریبه ها سنگین است و فقط نجواهای ‏‏آشنا را می شنود، برای رساندن صدایی که پیش از این شنیده نشده باید با صدای بلند صحبت کرد و این صدای بلند ‏‏صدای یک تشکل صنفی آگاه و منسجم است‏‎.‎با توجه به پراکندگی موضوعی بخش بسته بندی امکان ظهور یک تشکل کلی برای بسته بندی که هر یک از ‏‏اعضای آن نماینده یک واحد صنعتی یا خدماتی باشند و در ضمن با یکدیگر نیز منافع مشترک داشته باشند به صفر ‏‏نزدیک است. زیرا منافع صنفی بعضی از صنایع زیر مجموعه بخش بسته بندی اصلا در تضاد با یکدیگر است و ‏‏یا حرف مشترکی با یکدیگر ندارند. برای مثال دغدغه ها و ایده آل های صنف کارتن نه تنها هیچ شباهتی به ‏‏تمایلات بخش پلاستیک ندارد، بلکه در بعضی مسائل نیز در تضاد و رقابت با یکدیگر هستند. بهترین کار ایجاد ‏‏تشکل های صنفی در صنوف و صنایع جزء است. مانند صنعت کارتن، صنعت تولید لفاف بسته بندی، صنایع چاپ ‏‏لفاف بسته بندی، ماشین سازان بسته بندی، جعبه سازان، سازندگان ظروف پلاستیکی، فلزی یا شیشه ای و‏‎...‎با تشکیل چنین تشکل هایی زمینه برای ایجاد یک کنفدراسیون یا تشکلی که اعضای آن نمایندگان تشکل های صنفی ‏‏مربوط به بسته بندی باشند عملی تر خواهد بود. آن گاه چنین تشکلی به مسائلی کلی چون جذب اعتبارات کشوری، ‏‏تقسیم منابع و امکانات، توسعه ارزش های افزوده و مسائلی شبیه آن خواهد پرداخت‏‎.‎
مدیریت‎:‎
در حال حاضر و با ساختارهای دولتی و صنفی کنونی امکان مدیریت بخش بسته بندی
در کشور ایران وجود ‏‏ندارد. بسته بندی در ایران هنوز در حد موج است و با آن که ضرورت آن کم و بیش در میان مدیران و عامه مردم ‏‏جا افتاده، اما استراتژی مشخص و هدفمند برای آن تبیین نشده است. دولت به تنهایی و با ابزار و عوامل کنونی ‏‏خود هرگز قادر نخواهد بود این موج را تحت کنترل درآورد. در حال حاضر بار این مسئولیت ناخواسته بر دوش ‏‏مطبوعات تخصصی، چند موسسه و سازمان محدود دولتی و غیر دولتی و بعضی مدیران متخصص در چند واحد ‏‏صنعتی مربوط به بسته بندی قرار دارد. مطبوعات تخصصی پتانسیل خوبی برای منظم کردن و تثبیت موج کنونی ‏‏دارند که اگر دولت از آن استفاده کند می تواند از بسته بندی که در حال حاضر تنها به صورت یک موج است به ‏‏عنوان عاملی درآمدزا و ارزآور بهره برداری کند. نباید از نظر دور داشت که بسته بندی به تدریج سهم بیشتری را ‏‏در سبد هزینه خانوارهای ایرانی به خود اختصاص خواهد داد. البته این سهم به طور ناخواسته به وجود خواهد ‏‏آمد. بنا بر این بخش بسته بندی نیازمند توسعه ای است که به کاهش هزینه های بسته بندی منجر شود. این مهم به ‏‏دست نخواهد آمد مگر در دیدگاه برنامه ریزان توسعه بخش بسته بندی حداقل در وسعت منطقه ای مد نظر قرار ‏‏گیرد تا هزینه تولید کاهش یافته و کیفیت آن نیز مورد قبول مصرف کننده قرار گیرد‎.‎تنوع و پراکندگی‎:‎
از آن جا که بسته بندی یک پدیده نسبی است و موجودیت آن وابسته به وجود کالا می باشد، انتظار می رود تجمع ‏‏واحدهای تولیدی در یک مکان منجر به ایجاد واحدهای مربوط به بسته بندی
در آن مکان شود. بدین صورت به ‏‏طور طبیعی استان هایی که بیشترین سهم تولید را دارند خود به خود سهم بیشتری از صنایع بسته بندی را به خود ‏‏اختصاص داده اند. در این میان تولیدات غذایی به دلیل حجم بالای تولید و شرایط خاص حمل و نگهداری بخش ‏‏زیادی از صنعت بسته بندی کشور را به خود مشغول کرده اند. صنایع کارتن سازی از جمله پراکنده ترین بخش ‏‏بسته بندی است. از آن جا تولید کارتن کاری نسبتا ساده است و از طرفی حمل و نقل آن در مسیرهای دور چندان ‏‏به صرفه نیست به طور عمومی واحدهای کارتن سازی تمرکز نداشته و در مناطقی احداث می شوند که به صنایع ‏‏همان منطقه سرویس بدهند. گفته می شود بیش از چهار هزار واحد تبدیل ورق به کارتن در سراسر ایران پراکنده ‏‏هستند که البته هنوز هیچ مرکزی حتی ماهنامه صنعت بسته بندی تاکنون قادر به جمع آوری آمار و مشخصات همه ‏‏آنها نشده است. بسیاری از این واحدها بومی و محلی هستند و بعضی از آنها را حتی می توان در روستاها پیدا ‏‏کرد‎.‎تولید کیسه پلاستیکی یعنی آن چه که نزد عوام به سلفون، نایلون و نایلکس معروف است از دیگر مشاغل بخش ‏‏بسته بندی است که بعد از کارتن دارای تنوع و پراکندگی زیادی است. مصرف روزافزون کیسه های پلاستیکی و ‏‏رقابت آن با مصنوعات مشابه کاغذی و مقوایی این پراکندگی را در آینده بسیار بیشتر خواهد کرد‏‎.‎
هر چه ماشین آلات و روش های مورد استفاده برای تولید ملزومات بسته بندی
پیچیده تر یا گران تر باشند به طور ‏‏طبیعی گستردگی سرمایه گذاری و تعدد واحدهای تولیدی آنها کمتر است. از این رو واحدهای که به تولید ظروف ‏‏پلاستیکی می پردازند نسبت به واحدهایی که ظروف مقوایی تولید می کنند محدودتر هستند‏‎.‎میزان تولید، میزان مصرف، سرمایه اولیه و دانش فنی مورد نیاز باعث شده که کارتن سازی و تولید کیسه ‏‏پلاستیکی بیشترین تعداد واحد مربوط به بسته بندی را به خود اختصاص دهد و در نقطه مقابل آن تولید لفاف های ‏‏خاص چون‎ BOPP ‎یا‎ CPP ‎و ظروفی از جنس فلز و شیشه کمترین تعداد واحدهای تولیدی را در کشور داشته ‏‏باشند. در این میان نمودار مصرف و کیفیت ظروف فلزی و شیشه ای به دلیل مقتضیات حمل و نقل از یکنواختی ‏‏در سطح کشور برخوردار نیست‎.‎این موضوع گاهی حتی به طور معکوس عمل کرده و نقش تعیین کننده در تولید دارد. یعنی تولیدکننده ای که از ‏‏سازنده قوطی فلزی بسیار دور باشد هرگز به فکر تولید کالایی که باید در قوطی فلزی بسته بندی شود نمی افتد. ‏‏این معضل اگر جلوی تولید را نگیرد به طور قطع تولیدکننده را مجبور به فله فروشی می کند. ابتدایی ترین ‏‏دستورالعمل در خصوص برنامه ریزی برای بسته بندی کشور بررسی وضعیت تقسیم امکانات بسته بندی در ‏‏سطح کشور است. در حال حاضر به دلیل مرکزنشینی بسیاری از سرمایه داران ایرانی بسیاری از صنایع از جمله ‏‏صنایع بسته بندی در منطقه استان تهران قرار دارند. مسیر تهران تا قزوین در ادامه آن رشت و تبریز، محل ‏‏فعالیت تعداد زیادی از واحدهای تولیدی مهم صنعت بسته بندی کشور است‏‎.‎
مناطق جنوب کشور با وجود برخورداری از تولید قابل توجه در بخش کشاورزی سهمی درخور از توزیع امکانات ‏‏و سرمایه گذاری بسته بندی ندارند. البته نوع سرمایه گذاری بخش بسته بندی برای این منطقه با نیمه شمالی کشور ‏‏تفاوت هایی دارد که همین امر باید مدیریت شود‏‎.‎
برخی ملزومات بسته بندی همچون فیلم‎ BOPP ‎به طور کلی در نیمه جنوبی کشور تولید نمی شوند این در حالی ‏‏است که بخش عمده ای از مواد مصرفی آنها از جنوب کشور حمل می شود و در مقابل بخش اصلی بازار مصرف ‏‏آنها نیز تنها در نیمه شمالی کشور است‏‎.‎
پرنام و نشان ترین منطقه کشور از نظر صنایع بسته بندی یک چهارم شمالی کشور است که شمال خراسان، استان ‏‏های شمالی، تهران و شمال آذربایجان را شامل می شود. در مقابل کم نام و نشان ترین منطقه، جنوب شرقی کشور ‏‏است که گویی به طور کلی فراموش شده و به حال خود رها شده است. منطقه شمال غرب کشور به دلیل همسایگی ‏‏با کشور ترکیه از شتاب خوبی در پیشرفت بسته بندی برخوردار است. در مقابل منطقه شمال شرق کشور با توجه ‏‏به داشتن امکانات تحقیقاتی وسیع تر، جذب سرمایه بیشتر و آب و هوای معتدل تر از روند کندی در توسعه بسته ‏‏بندی
برخوردار است. وضعیت کمی و کیفی بسته بندی در شمال شرقی کشور با قطبیت زعفران و امکانات ‏‏کشاورزی در این منطقه همخوانی ندارد و به نظر می آید این منطقه از مزیت های نسبی خود که در بالا گفته شد ‏‏به قدر کافی استفاده نکرده است. وجود برخی واحدهای صنعتی بزرگ مربوط به بسته بندی با مالکیت های ‏‏غیرخصوصی یا مدیران غیرمالک در این منطقه تا حدی در توقف و یا کندی پیشرفت صنعت بسته بندی آن تأثیر ‏‏داشته و دارد‎.‎نکته مهم دیگر درباره کیفیت پراکندگی بخش بسته بندی در کشور مربوط به پایگاه های بسته بندی است. در ‏‏خصوص کمیت و کیفیت پایگاه های بسته بندی به دلیل آمیخته بودن آنها با واحدهای تولیدی نمی توان اظهار نظر ‏‏خاصی کرد. منظور از پایگاه های بسته بندی واحدهای خدماتی یا صنعتی است که تنها به عملیات بسته بندی می ‏‏پردازند. چنین واحدهایی اگر تنها به قصد ارائه خدمات به تولیدکنندگان تأسیس شده باشند در مناطقی نزدیک به ‏‏واحدهای تولیدی یا کشاورزی احداث می شوند و اگر محصولات را گرفته و پس از بسته بندی به نام خودشان به ‏‏بازار عرضه کنند ممکن است کارگاه خود را در منطقه مصرف احداث کنند. البته این امر قطعی نیست. کیفیت و ‏‏کمیت پراکندگی پایگاه های خدمات بسته بندی از جمله موارد بسیار مهم در توسعه بخش های تولیدی از جمله ‏‏بخش کشاورزی است. در این مورد باید روی دولت حساب کرد. به عبارتی برنامه ریزی و راهبری این حوزه از ‏‏صنعت بسته بندی تنها از نهادی عمومی بر می ا~ید. این نهاد می تواند دولت یا یک تشکل صنفی قوی باشد. در ‏‏کشور هنوز سازماندهی برای توزیع خدمات بسته بندی صورت نگرفته و البته این کار نیازمند همگرایی بین ‏‏طرف های ذی نفع است‏‎.‎
چاپ بسته بندی در ایران‎:‎
چاپ بسته بندی از جمله رشته هایی در صنف چاپ است که طی سال های اخیر توسعه کمی و کیفی خوبی داشته ‏‏است. با این حال با وجود به خدمت گرفته شدن ماشین آلات پیشرفته هنوز درصد قابل توجهی از آثار چاپی بسته ‏‏بندی قابل رقابت با نمونه های غربی خود نیستند. مطالعات ماهنامه صنعت بسته بندی نشان داده توسعه چاپ بسته ‏‏بندی در سطح، بیشتر از عمق بوده است. به این معنی که بسیاری از سرمایه گذاران و به طور کلی نسل جدید ‏‏صنعت چاپ کشور (چه از نظر سنی و چه سابقه در صنف) بیشتر به تهیه فن آوری جدید و توانایی های اسمی آن ‏‏پرداخته اند. در حالی که ارکانی چون دانش، تجربه، اخلاق و وجدان صنفی، بازارشناسی و بسیاری عوامل مهم و ‏‏تأثیر گذار که با اسکناس قابل معامله نیستند و با خط کش قابل اندازه گیری نمی باشند مورد توجه قرار نگرفته اند. ‏‏این معضل اگر حل نشود عامل باخت سنگین صنعت چاپ ایران در آینده خواهد شد‏‎.‎
تعداد ماشین آلات چاپ فلکسو و روتوگراورهای مطابق با تکنولوژی روز در ایران آن قدر هست که بازار توقع ‏‏داشته باشد حتی در بخش صادرات نیز رقابت با غرب با موانع مهمی برخورد نکند. همچنین نرخ و شتاب ورود ‏‏تجهیزات چاپ لیبل و شرینک اسلیو در حدی است که می توان در طول یک سال شاهد تفاوت های قابل ملاحظه ‏‏ای در بازار لیبل بود. با این حال نسبت پیشرفت های کیفی چاپ به میزان ماشین آلات و فن آوری های وارد شده ‏‏به کشور نسبتی منطقی نیست‎.‎
چاپ شرینک اسلیو بارزترین مثال این عدم توازن است. بسیاری از دارندگان تجهیزات چاپ شرینک اسلیو به دلیل ‏‏نداشتن اطلاعات کافی از مواد و سطوح چاپی مورد استفاده در این روش با مشکلات زیادی مواجه شده اند. ‏‏بعضی خسارات زیادی به خود و بعضی به مشتریان خود زده اند. تمام اینها تنها به دلیل عدم درک صحیح از ‏‏موضوعی به نام فن آوری است. یعنی این که بعضی فکر کرده اند با خرید یک سیستم پیشرفته کار تمام شده و ‏‏سیستم خود همه کارها را انجام می دهد. درست مانند دورانی که اسکنرها تازه وارد حرفه لیتوگرافی ایران شده ‏‏بودند و عده ای تصور می کردند ابزاری به نام اسکنر یا کامپیوتر به خودی خود می تواند برتری مطلق ایجاد کند. ‏‏حدود یک دهه طول کشید تا این تفکر غلط به طور کامل از بین رفت و اکنون توانایی اپراتورها و کیفیت برخورد ‏‏با مشتری در مراکز پیش از چاپ نقش تعیین کننده تری در بازار دارد‏‎.‎ ‎اولین عامل عدم درک کافی از فن آوری های جدید احساس بی نیازی به مطالعه کتاب ها و مقالات تخصصی است ‏‏که نزد مدیران بخش چاپ و بسته بندی کشور وجود دارد. عامل دوم در این مشکل نوع اطلاعاتی است که ‏‏فروشندگان تجهیزات و فن آوری ها در اختیار خریداران می گذارند. ایشان عموما درباره خروجی سیستم صحبت ‏‏می کنند و از بیان الزامات رسیدن به این خروجی اطلاعاتی نمی دهند و یا اصولا از آن اطلاعی ندارند. به ‏‏خصوص در مواردی که طرح این مطالب هیچ سودی برای ایشان نداشته باشد‏‎.‎
در این میان آن چه که همچنان باعث عقب ماندگی و نرسیدن به توقعات کیفی مشتریان از چاپ است دوری از ‏‏فرهنگ مشتری مداری، خودبزرگ بینی و کوچک انگاری عملی امر تحقیقات است. بازار برخوردهای بزن و ‏‏دررو در بازار چاپ ایران به اندازه رشد تکنولوژیک آن رشد کرده است. بعضی از دست اندرکاران چاپ به ‏‏توانایی های عجیبی در توجیه بی دقتی ها و کم کاری های خود دست یافته اند و مسائل حقوقی آن قدر پیچیده شده ‏‏اند که توقف برای پیگیری دعوا ممکن است باعث بحران های سخت برای یکی از طرفین یا هر دو در بازار کار ‏‏شود. بدین سان بسیاری از سفارشات آن طور که باید مورد مطالعه قرار نمی گیرند‎.‎
سازمان های ناظر یا موثر در چاپ در طول زمان گذشته هرگز آن طور که باید نتوانسته اند نظام موثر و پایداری ‏‏که امنیت بازار چاپ را برای سفارش دهنده و مجری تامین کند پایه ریزی کنند. معدود دست اندرکاران چاپ که با ‏‏وسواس و علاقه کار خود را انجام می دهند نیز اوضاع فعلی ناشناخته می مانند و متضرر می شوند زیرا مشتری ‏‏دانش کافی برای تفکیک بد و خوب را ندارد‏‎.‎
سفارشات چاپی حوزه بسته بندی از حساسیت بسیار زیادی برخوردارند. چاپ از نظر سرمایه گذاری و هزینه تمام ‏‏شده و یا پروسه تحقیقات و تولید برای بسیاری از تولیدکنندگان، موضوعی فرعی است و به آن به عنوان تکمیل ‏‏کننده نگاه می کنند. با این حال بسیاری از اوقات سرنوشت تمام فعالیت های بخش تولید و فروش یک واحد تولیدی ‏‏به میزان دقت و دلسوزی چاپخانه وابسته است. در این میان صنعت چاپ کشور دارای درجه بندی اعلام شده ای ‏‏نیست تا سفارش دهنده بتواند به راحتی مجری پروژه چاپ خود را ارزیابی کند. در چنین وضعی همه چیز به ‏‏هوش و تجربه و وجدان دوطرف باز می گردد که کم و زیاد هر کدام آن در هر یک از طرفین نتایج متفاوتی ‏‏خواهد داشت. از طرفی مطالعات کارشناسی ماهنامه صنعت بسته بندی حکایت از این نکته دارد که درصد بسیار ‏‏زیادی از کانون های تبلیغات و انتشارات که مدیریت یا اجرای پروژه های چاپی تولیدکنندگان را بر عهده می ‏‏گیرند از فنون کار بی اطلاع هستند. متاسفانه دیده شده بعضی از طراحان یا مجریان پروژه های چاپی بسته بندی ‏‏به طور کلی از الزامات طراحی یک جعبه در رابطه با امکانات برش و خط تا بی اطلاع هستند. در مواردی دیده ‏‏شده که مجری پروژه حتی از تفاوت خروجی فایل آر جی بی با سی ام وای کی بی اطلاع است. آمار این معضل ‏‏را به راحتی می توان از هر واحد فعال پیش از چاپ (لیتوگرافی) گرفت. زیرا واحدهای پیش از چاپ به خصوص ‏‏نوع دیجیتالی آن مدت هاست که با معضلی به نام اصلاح فایل های مشتریان روبرو هستند. اصلاحاتی که اگر ‏‏انجام نشود میلیون ها تومان خسارت ببار می آورد و لیتوگرافی را در عین بی گناهی درگیر خود می کند‏‎.‎
با این حال تفکرات مدیران شرکتهای سفارش دهنده مبین آن است که علاج این مشکل آن طور که چاپخانه داران ‏‏می گویند در حذف واسطه ها یا ناظران چاپ نیست زیرا بسیاری از صاحبان اصلی سفارشات به هر دلیلی کانون ‏‏تبلیغاتی یا ناظر چاپ منتخب خود را وکیل خود دانسته و برای انجام کارهای چاپی متفاوت خود علاقه ای به تماس ‏‏مستقیم با چاپخانه ها یا سایر مراکز مربوطه دیگر ندارند. از طرفی اصولا واسطه گری در پروژه های چاپ ‏‏امری پذیرفته شده و رو به توسعه در جهان است که ایران هم از همین سیر پیروی می کند. در این میان بحران ‏‏های موجود در بازار صنف چاپ باعث شده در حال حاضر بعضی چاپخانه داران برای گرفتن سهم خود از بازار ‏‏و اثبات توانایی خود در مدیریت پروژه های چاپی سفارش دهندگان به جای توسعه عمقی کارگاه خود، اقدام به ‏‏سرمایه گذاری در خطوط پیش و پس خود کنند و به عبارتی توسعه در سطح را مد نظر قرار دهند. معدودی نیز ‏‏اصولا واسطه های پروژه های چاپی هستند که با راه اندازی کارگاه کوچکی برای انجام بخشی از پروژه در ‏‏کارگاه خود بقیه کار را نیز در کارگاه های دیگران به انجام می رسانند. این نوع آخر عموما در حوزه چاپ افست ‏‏روی داده است‏‎.‎
در مجموع صنعت چاپ بسته بندی در ایران با داشتن امکانات مناسب که مطابق با تکنولوژی روز است هنوز ‏‏اعتماد کافی جامعه تولیدی کشور را در رابطه با دقت، توانایی و به خصوص مشتری مداری به دست نیاورده ‏‏است. از این رو است که واحدهای تولیدی کشور مدام در میان چاپخانه ها سرگردانند و بعضی دلالان نیز در این ‏‏میان با دادن وعده های آنچنانی از این وضع سود می برند. بازنده اصلی این اوضاع خود چاپخانه داران هستند. ‏‏زیرا صاحبان سفارش با وجود تکنولوژی پیشرفته موجود در کشور همواره به انجام سفارش خود در خارج از ‏‏کشور فکر می کنند. با اندکی تغییر در قوانین و یا جهانی شدن، این افکار به سرعت تجسم می یابد و آن روز، ‏‏روز خوبی برای صنعت چاپ کشور نخواهد بود‏‎.‎
بازرگانی مواد و ماشین آلات بسته بندی در ایران‎:‎
تهیه آمار از بخش های بازرگانی همواره کاری دشوار است. زیرا این بخش بر خلاف بخش های تولیدی استعداد ‏‏زیادی برای تغییرات دارد‏‎.‎
هر ماه تعدادی واحد بازرگانی کار خود را در موضوعی آغاز می کنند و تعدادی دیگر دست از موضوع قبلی ‏‏بازرگانی خود کشیده و به موضوعی دیگر روی می آورند. البته نمایندگان شرکت های بزرگ جهانی از این قاعده ‏‏جدا هستند و پایداری و قدمت بیشتری دارند. از آن جا که بسته بندی نهالی نوپا در کشور ایران است و باز از آن ‏‏جا که نرخ رشد و توسعه سریعی نیز دارد مورد توجه بسیاری از بازرگانان مواد و ماشین آلات قرار گرفته است. ‏‏اکنون تهیه و عرضه مواد و تجهیزات بسته بندی بستری سودآور برای عده ای از تجار به نظر می آید‎.‎
اشتیاق تولیدکنندگان ایرانی برای به روز کردن تجهیزات تولید و به کارگیری مواد بهتر روز به روز بر آمار ‏‏خرید و فروش در بخش بسته بندی می افزاید که سهم قابل توجهی از آن نیز متعلق به مواد و تجهیزات خارجی ‏‏است. در این میان باید بین عرضه کنندگان محصولات خارجی تفاوت هایی قایل شد‏‎.‎
عده ای تنها به کار تجارت می پردازند و کسب و کار آنها فقط فروش و خدمات پس از فروش است. ایشان تمام ‏‏تبلیغات و سیستم اداری خود را در جهت فروش کالای شرکت دیگری به کار می گیرند و اغلب نیز به نام شرکت ‏‏های مرجع شناخته می شوند‏‎.‎
عده ای دیگر خود تولیدکننده مواد، ماشین آلات و لوازم بسته بندی هستند اما بنا به دلایلی خاص چون کنترل بازار ‏‏مصرف یا سودآوری بیشتر اقدام به واردات کالاهای مشابه یا مکمل خود از خارج می کنند. در این دسته از ‏‏واردکنندگان امکان انحراف از مسیر اصلی یعنی تولید داخلی وجود داشته و در صورتی که قدرت کنترل بازار ‏‏مصرف را نداشته باشند بازار را به نفع کالای وارداتی از دست خواهند داد. ضمن آن که مرجع اصلی کالا نیز ‏‏ممکن است پس از مدتی عهد و پیمان خود با این شرکت ها را با دلایلی ساختگی یا واقعی نقض کرده و خود به ‏‏شکلی مستقل در داخل کشور به فعالیت ادامه دهد‏‎.‎
دسته سوم واحدهای تولیدی هستند که برای تامین نیازهای خود به طور مستقیم از خارج خرید می کنند. اما میزان ‏‏خرید آنها به حدی است که به هر دلیل بخشی از کالای وارداتی را در داخل به فروش می رسانند. برای مثال می ‏‏توان به یک شرکت نوشابه سازی داخلی اشاره کرد که چند سال پیش برای تامین نیاز خود مقداری درب بطری ‏‏وارد کرد اما بخشی از آنها را در بازار مصرف به فروش رساند. بعضی از شرکت هایی که در این دسته قرار ‏‏دارند اقدام به گرفتن نمایندگی شرکت مرجع می کنند و بدین سان ضمن آن که خیال خود را از تامین کالای مورد ‏‏نیاز با قیمت مناسب راحت می کنند کنترل فروش و آمار مصرف آن کالای خاص در داخل کشور را نیز به دست ‏‏می آورند‏
موج مخرب در بازرگانی مواد و ماشین آلات‏‎:‎
عطش دسترسی به فن آوری پیشرفته نزد تولیدکنندگان داخلی عرصه ای را برای برخی اشخاص منفعت طلب نیز ‏‏فراهم کرده تا به لطف برخی جاذبه های کاذب نظیر دفتر و تشکیلات و ظاهر آراسته و نفوذ کلام یا بعضی سوابق ‏‏کم اهمیت و یا بعضی روابط، دست خود را در تجارت وارد کرده و صنعت بسته بندی و چاپ کشور را به کلاسی ‏‏برای تجربه کردن خود تبدیل کنند. بعضی از شرکت هایی که در ایران ادعای نمایندگی تولیدکنندگان اروپایی یا ‏‏آسیایی را دارند نه تنها هیچ نوع نمایندگی رسمی در این رابطه ندارند بلکه حتی بخوبی شرکت مذکور را نمی ‏‏شناسند. ایشان مانند بعضی آژانس های معاملات مسکن حتی موردی را که پیشنهاد می دهند ندیده اند و همپای ‏‏خریدار با آن آشنا می شوند اما با انواع روش ها این موضوع را از خریدار پنهان نگه می دارند. در همین راستا ‏‏به تدریج ورود نام های تجاری ناشناخته به صنایع کشور در حال افزایش است و از برخی نام های تجاری تنها ‏‏یک محصول (دستگاه) در کشور یافت می شود‏‎.‎
جو فعلی در صنایع کشور که بسیاری حتی صنعتگران را به سوی بازرگانی محصولات خارجی کشانده باعث شده ‏‏نکات مثبت بازرگانی خارجی یعنی ورود فن آوری مورد نیاز کشور و در ادامه آن رشد کیفی تولیدات ایرانی جای ‏‏خود را به فعالیتی صرفا سودجویانه زیر نام بازرگانی دهد. پیروان این روند خود را در تجارت اقلامی که نیاز به ‏‏دانش بالا و ارائه توضیحات فنی داشته باشد درگیر نمی کنند. به همین دلیل متاسفانه بازرگانی صنعتی بخش بسته ‏‏بندی و چاپ کشور از نظر تجارت مواد و تجهیزات و فن آوری های مربوط به نمونه گیری، کالیبراسیون، لوازم ‏‏آزمایشگاهی و امثال اینها فقیر است. در بازرگانی مربوط به بسته بندی و چاپ در ایران بسیاری به دنبال سوژه ‏‏های آسان تر هستند و کسی روی موارد فوق که موجب توسعه در عمق می شوند کار نمی کند. به همین دلیل ‏‏توسعه بیشتر در سطح انجام می شود که ایجاد تکثر کرده و رقابت های مخرب به وجود می آورد. یک عامل پدید ‏‏آورنده این معضل را می توان در موج موجود در بازرگانی مواد و ماشین آلات دانست‏‎.‎

دیدگاه ها


اگر تصویر خوانا نیست اینجا کلیک کنید

همزمان با تأیید انتشار دیدگاه من، به من اطلاع داده شود.
* دیدگاه هایی كه حاوي توهين است، منتشر نمی شود.
* لطفا از نوشتن دیدگاه های خود به صورت حروف لاتين (فينگليش) خودداري نماييد.